Bu yazımızda böbrek taşlarının yapısı, oluşumu, böbrek taşlarının nasıl oluştuğu hakkında bilgiler ve endoskopik böbrek taşı tedavisi ile böbrek taşları nasıl yok ediliyor bu konudaki bilgiler yer almaktadır.
Böbrek taşlarının birçok çeşidi cinsi vardır. Böbrek taşının nasıl oluştuğunu anlamadan önce böbreklerin görevlerinin ne olduğunu hatırlamak gerekiyor. Böbrekler kandaki atık maddelerin vücuttan atılmasını sağlayan organlardır. Bu atık maddeler birbirleri ile birleşerek kum taneciklerini ve onlarda birbirleri ile birleşerek böbrek taşlarını oluştururlar. Bu atık maddelerin böbrekte bir araya gelip birleşmemeleri için vücudun ısısı, idrarın sürekli akması ve bazı mekanizmalar ile bu atık maddeler hep atılmaya çalışılır. Ayrıca vücut bazı maddeleri idrara atarak bu maddeler sayesinde taş oluşumuna engel olur.
Böbrek Taşı Nasıl Oluşur?
Farklı yapı ve farklı şekillerde böbrek taşları vardır. Örneğin kalsiyum oksalat taşları bu en sık görülen böbrek taşıdır. Süt ve süt ürünlerinde bulunan kalsiyum maddesi ile kuruyemiş,çikolata gibi bazı maddelerden aldığımız oksalat ile kimyasal olarak birleşme eğilimi gösterirler. Birleşince kolay çözünemeyen taşlardır. Şöyle ifade edersek kalsiyum oksalat bol miktarda idrarda bulunuyorsa taş oluşumu biraz kolaylaşır. Kalsiyum ve oksalat ilk birleşmelerinde çok küçük gözle fark edilmeyen kum taneciği gibidir. Çoğunlukla bunlarda idrar akımı ile atılır. Ancak vücut bu taşların oluşmaması için bazı maddeleri idrara akıtır. Bu birleşmeyi önlemek için atılan maddelerden en bilineni ise sitrik asittir. Limon, portakal, turunçgillerde bulunan meyve asitidir. Örneğin bol miktarda portakal yersek veya limonlu su içersek bunlardaki sitrik asidi idrara geçirmiş oluruz. Böbrek taşı oluşumuna müsait olan insanlar için çok basit bir formül olarak da bu kullanılabilir. Limon suyu son derece faydalıdır. Bunun için yaz aylarında maden suyu, limonata kışın ise portakal, greyfurt gibi meyveler tüketebiliriz. Ayrıca kola gibi gazlı içecekler ve tuzlu yiyeceklerin taş yapma olasılığından dolayı bu yiyecek ve içeceklerin fazlasından kaçınmalıyız.
Vücudun taş oluşmasını engellemesine rağmen neden taş oluşuyor. Bunun nedeni ise bu taş oluşumuna neden olan maddelerin idrarda çok bulunmasından kaynaklanıyor. İkincisi genetik özelliklerden olabilir. Yediklerimiz içtiklerimiz bunu yapabilir. Taş oluşmasın diye bulunan maddelerin azlığı söz konusu olabilir. İdrarın aktığı yerlerden sürekli akamaması bazı darlıklardan dolayı bazı noktalarda birikmesi buna şöyle örnek vermek gerekirse prostatın rahat idrarı akıtamaması ile mesanede biriken idrarda kolay taşlaşma söz konusu olur.
Böbrek Taşı Çeşitleri
Sitrin taşı, strüvit taşı, ürik asit taşı, kalsiyum fosfat taşı, kalsiyum oksalat taşı bu taşların kimyasal yapıları birbirlerinden farklıdır. Kalsiyum oksalat kristalleri de birden fazla olduğunda bunlarda üst üste birleşirlerse eğer o zaman bir çekirdekcikler oluşur bunlar birleşerek böbrek taşlarını oluşturur.
Böbrek taşları 2 veya 3 mm den 4 veya 5 cm kadar değişik boyutlara olabilir. Böbreklerden mesaneye kadar olan idrar yolunun çapı normalde 1 mm dir. Ancak esneme payı olduğundan 5 mm kadar esneyebilirler. 4 veya 5 mm büyüklüğündeki bir taş idrar yoluna düşerse eğer bunlar idrar yolundan az yada çok ağrılı bir şekilde düşürülürler. Vücut 5 mm altındaki taşları kendi kendine düşerebilir. Düşme esnasında taşın geçtiği yol dar olduğu için kanamaya neden olabileceği için hastanın idrarında kanda olabilir. Mesaneye düştüğünde ise taş düşüren kişi çok rahatlar. Böbrekler kasılarak taşı aşağıya atmak ister bu kasılmalarda o kadar şiddetli bir ağrı yapar.
Endoskopik Böbrek Taşı Tedavisi ( Böbrek Taşı Kırma)
Eskiden böbrek taşları açık cerrahi ameliyat ile alınırdı. Daha sonraları ise dışarıdan taş kırma yöntemi çıktı. Bununda başarısız olunduğu durumlar oldu. Günümüzde ise börek taşlarının tedavisinde başvurulan endoskopik tedavi dir. Endoskopik tedavi doğal deliklerden girerek idrar deliğinden girerek hasta herhangi bir ağrı hissetmeden önce mesanaye mesaneden idrar yoluna buradan da böbreğin içine girerek görüntüyü sağlayan ve içeriye aydınlatan optik sistem var bunun ucunda birde kanal var bu kanalın içinden lazer aleti ile taşı bulunduğu yerde kırılabilir yada taş kırıldıktan sonra kırılan parçaların kendisinin dökülmesine izin vermeden bir tel kafes sistemiyle tamamı dışarı çıkartılır.
