Herkesin bilmediği, bilenlerinde başka başka isimlerle bildiği kaldirik, Karadeniz ‘de yüksek yerlerde yetişen bir ot. Çiçekler uzun saplıdır. Otsu bir bitkidir. Yuvarlak içi boş beyaz tüylerle kaplı sert bir gövdesi vardır. Yaprakları gri-yeşil, kabarık dokulu, sert ve beyaz tüylüdür. Yıldız şeklinde acık mavi eflatun renkli çiçek salkımları vardır. Tıbbi bitki olarak zıratı yapıldığı gibi süs bitkisi olarak da yetiştirilir. Mineral tuzlar yönünden çok zengindir. Zembil çiçeğinin içindeki etken maddeler yapışkan bitki sıvısı, saponin, tanen, esans ve çeşitli mineraller mevcuttur. Marmara, Kuzey ve Batı Anadolu bölgelerimizde yetişir. Yöreye göre de farklı adla bilinen şifalı otun bilinen adları, Hodan, kaldirik, sığırdili, ıspıt, zılbıt, zırbıt bunlardan bazıları.Şifa kaynağı bu ot oldukça faydalı. Doğanın insanoğluna bir armağanı.
Bu bitkinin yağıda oldukça şifalıdır. Yaşlanmış, pörsümüş, kırışık cildi tazeler. Sedef, egzama, vitiligo gibi deri hastalıklarından kaynaklanan lezyonların giderilmesinde bitkisel gıda desteği olarak tüketilmekte. Birçok ünlü kozmetik ve dermokozmetik markası ürünlerinin içeriğinde Hodan yağına yer vermektedir. Sorun cilde masaj yapılarak sürülür.
Kaldirik Otunun Faydaları;
Kansere karşı etkili
İdrar söktürür
Yüksek ateşi düşürüyor
Balgam söktürücü
Boğaz ağrılarına iyi geliyor
Bademcik iltihaplarını tedavi ediyor
Ter atmanıza faydası var
Öksürüğü kesiyor
Anti depresif etkisi var
Kaldirik mevsimi geldiğinde mutfaklarımızı zenginleştirmeye başlıyor. Kaldirikle bulgur veya pirinç katkılı sulu yemeği, yumurtalı yumurtasız kavurması, sarması, turşusu yapılıyor.Akdeniz insanları özellikle salatasını tüketirken, Karadeniz insanı kavurması ve mısır ununa bulayıp kızartmasını yiyor.
Kaldirik Kavurması
1 Kg. Kaldirik
3 Soğan
3 Yumurta
1 Çorba K. Domates Salçası
4 Diş Sarımsak
Sıvıyağ
Tuz
ÜZERİ İÇİN:
1 Kâse Yoğurt
Pul biber
Hazırlanışı;
Soğanı ay şeklinde doğrayıp sarımsakla birlikte yağda biraz kavurup üzerine salça ekleyip biraz daha kavurmaya devam ediyoruz. Daha sonra kaldirikleri (önceden 10 dakika haşladığımız) ekleyip tuz ve karabiber ekleyip daha sonra üzerine yumurtaları kırıyoruz. Arzu ederseniz üzerine sarımsaklı yoğurt döküp, tereyağında azıcık kavurduğunuz pul biberini üzerine döküp servis edebilirsiniz.
Kaldirik salatası;
250 gram kaldirik
250 gram kurutulmuş domates (kurutulmuş alırsanız suda bekletmeniz gerekir)
250 gram mantar
-1 adet sivri biber
-1 sap taze sarımsak
-2 sap taze soğan
-1 çay bardağı dövülmüş ceviz
-Maydanoz, dereotu, taze nane, fesleğen, kişniş, kırmızı pul biber
-Zeytinyağı, limon, nar ekşisi, arzu ederseniz elma sirkesi
Kaldirik ve mantarları ayrı ayrı 20 dakika haşlayın. Mantarı haşlarken içine biraz tuz ve yarım limon ekleyin kararmasını önleyecektir. Daha sonra haşlanmış mantar ve kaldirikleri süzdükten sonra diğer malzemeleri üzerine ekleyin harika, vitamin deposu ve bir o kadar da doyurucu bir salata olacak.
