Bu yazıda yaz mevsiminde dikkat etmemiz gereken konulardan biri olan yaz ishalinin nedenleri, belirtileri, korunma yolları gibi yaz ishali hakkında bilmemiz gereken bilgeler yer almaktadır.
İshal nedir?
İshal kişinin günlük dışkılama sayısının artması ve normal dışkının kıvamının sulu olmasına denir. İshal günden 3 ten fazla dışkılama miktarının artışı ile ortaya çıkan dışkının sulu kıvamda ve şekilsiz olması halidir. Yaz ishali en çok alınan gıdalar ile mikrobik olarak Ya da mikrobik olmayan, bulaşma ishali, girilen havuzlarda veya denizlerde yutulan deniz suyu Ya da havuz suyu etkisi ile bulaşma sonucu oluşan mikrobik ishallerdir.
Yaz ishali neden olur?
Yazın gerek çocuklarda gerekse yetişkinlerde en sık görülen rahatsızlıkların başında gelen ishal muhtemelen sulardan iyi yıkanmayan ellerden veya iyi yıkanmayan yiyeceklerden dolayı meydana gelebiliyor. Gastroenterit denilen ağız yolu ile bulaşan bazı mikroplar sıcakların etkisi ile hızlıca ürüyorlar. Artan mikrop sayısı sağlığımız için tehdit oluşturuyor. Gastroenteritler hijyenin kötü olduğu, kişisel temizlik alışkanlığının az olduğu kirli sular, açık tuvaletler, açıkta satılan yiyecekler, sinek, böcek ve fare gibi canlıların çok olduğu yerlerde ve genellikle yaz aylarında sık görülürler.
Gastroenteritin belirtileri
İshal, bulantı, kusma, ateş, karın ağrısı, idrar miktarında azalma, susuzluk hissi gibi belirtileri bulunmaktadır.
İshal sonucunda su ve tuz kaybı oluşur. Su ve tuz kaybı giderilmediğinde tüm organlar etkilenir. Vücuttan su ve gerekli kimyasal maddelerin kaybı sonucunda ciddi problemlere yol açabilir. Örneğin böbreklerin işleyişini bozabilir.
Yaz ishalinden korunmak için
Mikrobik yaz ishalleri 3-4 gün içinde kendiliğinden geçebiliyor. Yaz ishalinden korunmak için hijyen kurallarına dikkat etmemiz gerekiyor. Açıkta kalmış yiyecekler üzerinde mikroplar için uygun bir ortam oluşuyor. Yemeden önce sebze ve meyveler iyi yıkanmalı ve elleri iyi yıkamak gerekir.
Besinler hazırlanırken ve saklanırken gerekli hijyen kurallarına dikkat edilmelidir.
Sokakta açıkta satılan yiyecekler tüketilmemelidir.
Yemekten önce ve sonra, tuvalletten sonra eller su ve sabun ile uygun bir şekilde mutlaka yıkanmalıdır.
Çiğ veya az pişmiş et yememek, çiğ süt içmemek, sebze ve meyvelerin güzelce yıkanması
İshal vücuttan su kaybına yol açıyor. Su kaybından dolayı özellikle küçük çocuklar ve yaşlı insanların ishal konusunda dikkatli olmak ve korunmalarında fayda vardır. İshal devam ediyorsa, kaybedilen sıvı ve elektrolitler ağızdan yerine konamıyorsa veya ateş yükselmişse hemen bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerekir.
Bilgilendirme amaçlı yazılmıştır. Hastalıkların teşhis ve tedavisinde mutlaka aile hekiminizden bilgi almalısınız.
Yerlerin, tuvaletlerin vs. temizliğinde çamaşır suyu kullanılması (1 ölçü çamaşır suyu ile 9 ölçü suyun karışımı) sağlanmalıdır.
İshaliniz 3-4 günden fazla sürüyorsa günde 7-8 den fazla ishaliniz oluyor ve bu 2 günden fazla sürüyorsa yüksek ateş varsa doktora başvurunuz.
İshale karşı evde hazırlanabilecek toz
İshalde önemli olan vücudun sıvı kaybıdır. Sıvı kaybı için 1 litre suya 2 çorba kaşığı şeker, 1 çay kaşığı karbonat, 1 çay kaşığı kadar tuz karıştırın. Bu su potasyum, sodyum ve sıvı kaybını yerine koymak için yapılır. Bunu çocuksa damla damla veya küçük kaşıklarla ve büyüklere sık aralıklar ile içilerek yerine koymaya çalışılır.
İshal olanlar muz, tuzlu patates, buğday, yulaf yenilebilir. Yağlı yiyecekler, gaz yapan yiyecekler yenilmemeli